AhmetMuhip Dıranas. Ahmet Necdet. Ahmet Önel. Akif Kurtuluş ÇAĞDAŞ TÜRK ŞİİRİ ANT. Mehmet Fuat . Adam Yayınları BirŞiirin Hikâyesi: Ahmet Muhip Dıranas. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 477, s. 173-179, Ankara 1991 Şiir Tahlilleri 2 Cumhuriyet Devri Türk Şiiri. AhmetMuhip Dıranas - Ayışığı: Yüzün beyaz, abajur yeşil, gece mor; Esrimiş kalbim, şarkısını söylüyor. Her yanın avuçlarıma dökülüyor Çeşmeden akan suyun berraklığında. Dolaşan bir dudak mı var saçlarını? Ay tırmanıyor zeytin ağaçlarını. Sürü bulutlar gece yamaçlarını Otlayıp yayılıyor gök kırlığında. Üzerinden örtüyü mü çekti bir el Ahmet Muhip Dranas (d. 1909, Sinop; ö. 21 Haziran 1980, Ankara) Türk şair, yazar. 1909 yılında Sinop'un Salı köyünde dünyaya geldi. Ankara Erkek Lisesi'ni bitirdi. Lisedeki edebiyat öğretmenleri Faruk Nafiz Çamlıbel ve Ahmet Hamdi Tanpınar, şiir sevgisinin gelişmesinde etkili oldular. Ahmet Muhip Dıranas şairine ait FAHRİYE ABLA şiiri okumak için tıklayın. Ahmet Muhip Dıranas şairininin tüm şiirlerine edebiyatdefteri.com'dan ulaşab EmelKoşar “Sinema ve Edebiyat” dizimizde “Ahmet Muhip Dıranas ve Yavuz Turgul’un Fahriye Abla’sı” hakkında yazdı “Fahriye Abla” şiiri, söz konusu filme fikir verir. Bu esin kaynağı, kurmaca hâline getirilirken sinema onu somutlaştırır. Şiirdeki imgeler, filmde ete kemiğe bürünür. 4sfWUR. Deniz Kardır yağan üstümüze geceden, Yağmurlu, karanlık bir düşünceden, Ormanın uğultusuyla birlikte Ve dörtnala dümdüz bir mavilikte Kar yağıyor üstümüze, nerde kaldı, h Yurt Doğuda bir yurdu vardı ozanların, Her gece uykumda bir nal şakırtısı; Serüvenlerini anlatır şarkısı At üzerinde ölen old .......... .......... Yoldan Geçenler Bir rüyada yürür gibi geçerler Evimin önünden her akşam üstü Yüzleri bir duman gibi dağınık Sönmüş saçlarında son damla ışık Bir korkuları var gibi her akşam Evimin önünden g Dost Dost dost diye deli derviş gezdiğim, Bir ağladığım, bir güleyazdığım, Adını dağa taşa kazıdığımBenim bir tanem dost, gözümün nuru! Tutmaz elim, topal ayağım uğru, Amansız Atlıkarınca Ne çektik böyle gülünceyedek Eh, şeniz işte hep bu düğünde! Kar .......... .......... Ağrı Vardım eteğine, secdeye kapandım; Koşup bir koluna sımsıkı abandım. Karlı başın yüce dedikleyin yüce. Sükun içindeki heybetin gönlümce. Devce yapında ilk rahatlığı duydum. Şifa Gece Dün gece lambaların kör ışığı içinde -Herkes ömründe bir kez olsun o yoldan geçer___ Bir sokağa düştüm ki her köşede bir gölge, Her pencerede bir baş, her kapıda bir fener. Hatıra Dün, bir gölge gibi geçti yanımdan Oydu, bir bakışta tanıdım onu; Rüyalarıma tayf halinde konan, Peşime bir korku gibi düşen yapraktı, bazı bir rüzgâr. Dolardı aydınlık o Ölüm O gün bu gün size özendim Her yerde, hava, toprak, deniz Bir serüvendi, gökteyseniz Çıktım, yok, yerdeyseniz indimİlkin, size içkiyi tattırdım Ömür boyunca sarhoşsunuz Ne açsınız ar Mektup… Dost dost diye deli derviş gezdiğim, Bir ağladığım, bir güleyazdığım, Adını dağa taşa kazıdığım Benim bir tanem dost, gözümün nuru! Tutmaz elim, topal ayağım uğru, Amansız kara bahtımdan ötürü Kan ter dolandığım yollar gölgesi, Kara ekmeğimin akça mayası, Susayınca çağıldak sular sesi, Ay aydınlığım, gün ışığım, canım, Bayramım, bolluğum, yemişim, yenim Göz yaşımı gözden gizli silenim! Pek garipçe kaldım köyümde ıssız, Otsuz ocaksız, akılsız, ayvazsız. İki elin kanda olsa durma tez Dağ başını duman almadan beri, Eyüp sabrım, eyi düşlerim yoru, Yet bu yana! Avareyim, yet, yürü! Ahmet Muhip Dıranas Bu sayfada yer alan Mektup… adlı şiir Ahmet Muhip Dıranas tarafından yazılmıştır. Şiirlerin telif hakları şairlerine ya da yasal temsilcilerine aittir. Telif hakkı içeren eserler iletişime geçilmesi halinde sunucularından beğenilen Ahmet Muhip Dıranas şiirlerini bu sayfada bulabilirsiniz. office 365 Error 522 Ray ID 73936c426ce3b95a • 2022-08-11 193726 UTC AmsterdamCloudflare Working What happened? The initial connection between Cloudflare's network and the origin web server timed out. As a result, the web page can not be displayed. What can I do? If you're a visitor of this website Please try again in a few minutes. If you're the owner of this website Contact your hosting provider letting them know your web server is not completing requests. An Error 522 means that the request was able to connect to your web server, but that the request didn't finish. The most likely cause is that something on your server is hogging resources. Additional troubleshooting information here. Cloudflare Ray ID 73936c426ce3b95a • Your IP • Performance & security by Cloudflare 06/04/2019 - 2146 0 Yorum Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önde gelen isimlerindendir Ahmet Muhip DıranasAMD. “Kar, Fahriye Abla, Ağıt, Selam, Ağrı, Olvido” gibi bilinen şiirleri, şiire emek veren insanların belleğine kazınmış ve çok kere her açıdan değerlendirmesi yapılmıştır. AMD, şiirlerinde sade dil kullanır ve şiirlerinin ana teması “aşk”tır. Vezin ve kafiyeye önem veren, on iki ve on üç gibi az kullanılan hece kalıplarını tercih ederek, hece ölçüsündeki durakları atmıştır. AMD, sağlam dil yapısıyla, arkadaşı Cahit Sıtkı Tarancı gibi sese ve ahenge önem vererek şiirler yazmıştır. Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle yazmasına rağmen, hecenin alışılmış uygulamalarının dışına çıkıp, biçimde farklılık yaratarak, aynı şiirde farklı hece kalıplarını kullanmıştır. Hocası Ahmet H. Tanpınar, gibi az şiir yazmış, şiirlerini şiire başladıktan nerdeyse elli yıl sonra 1974 kitaplaştırmıştır ve tek şiir kitabı Necatigil, “Yedi Meşaleciler’i 1940 Kuşağı’na bağlayan şairlerimiz içinde, Cahit Sıtkı Tarancı ile birlikte şiirde sese, şekil mükemmelliğine önem verişi, Baudelaire sembolizminden hareket edip Türkçe’de yeni bir şiir dili ve yapısı yaratmaya çalışması ile, şiirimizde kendine sağlam bir yer ayırdı,” değerlendirmesini yapar AMD için. Baudelaire için Fransızca öğrendim diyecek kadar ona hayranlığı vardır Dıranas’ın... “Bir tek şiirim içinde biraz Baudelaire etkisi olduğunu kabul edebilirim O da 'Selâm' şiiri. Fransızcayı bile Baudelaire'i okuyup anlayabilmek için öğrendim. Baudelaire'in etkisinde kalmak, benim için olsa olsa bir erdemdir, erdemliktir,” der. AMD’ nin modern Fransız şiirinden etkilendiği çok açıktır. Erdoğan Alkan, onun şiirlerinde Rimbaud, Baudelaire, Verlaine ve Apollinaire şiirinden esinlenmeyi ortaya koyar. "Şiirin ilk halkalarının oluşmasında kaynak batıysa, o şair özgün bir şiir yaratsa bile, kendi son halkasında, yani özgün şiirinde de batı hep var olacak. Bunu da doğal görmek gerekir,” diye not düşer. 1973’teki Harold Bloom’un “Etkilenme Endişesi” Bir Şiiir Kuramı eseri edebiyatta oldukça ses getirmiş ve kışkırtıcı savrulmalara yol açmış bir eserdir. Şiir tarihinin şiirsel esinlenmeden ayrı tutulamayacağını kabul eden Bloom’un tartışmaya açtığı konu, etkilenme endişesi yaşayan bir şairin geçirdiği evrelerin ortaya konması açısından kıymetlidir. Türk şiirinde bu esinlenme -etkilenme- sorunsalı bazı şairlerimizde, etkilendiği şairin kendi şiirinin altyapısını oluşturmaktan öte, bazı sözcük oyunlarıyla yapboz dize oynamaları olarak görünmektedir. Yeni oluşan şiir ya da dize, esinlenen şiiri ileri taşıyamıyor ve hemen hemen onu andırıyorsa bu çalıntı kavramsalının altını çizer. Başka bir şairin buluşu ya da imgesi başka bir şair tarafından kullanılabilir elbette, ama buradaki en önemli nokta yeni yazılan şiir önceki şiirden nereye taşınmıştır? Kopyası mıdır? Kötü taklidi midir? İnternetin hayatımıza ve hatta DNA’larımıza nüfuz ettiği bir çağda bunların ortaya konması kaçınılmaz tabii... 103 şiiri bilinen AMD’ nin sadece Baudelaire şiirlerinden 13 tanesinde dize benzerliği varlığı etkilenme -esinlenme- sorununu yine akla getiriyor. Diğer Fransız şairlerden etkilenmesini kenara bırakıp Amerika’ lı şair Edgar Allan Poe’nin, Melih Cevdet Anday çevirisi “Annabel Lee’ye” göz atarsak Hepimiz biliriz bu şiiri. “… Bir gün işte bu yüzden göze geldi O deniz ülkesinde Üşüdü bir rüzgarından bulutun ….. Bir gece rüzgarından bulutun Üşüdü gitti Annabel Lee” Ahmet Muhip Dıranas’ın “Ağıt” şiirinden; “Rüzgarlar üşüttü onu, kuzeyden esen yeller, Boz bulutlar öyle benzini soldurdu, dert değil. … Edalı boyuna göz mü değdi, dil mi uzandı, Ya ala gözlü görke yüzünü kimler kıskandı.” Yine “Annabel Lee’ nin” başlangıcı olan “Senelerce senelerce evveldi” dizeleri, AMD’ nin “Selam” şiirinde “Selam, senelerce, senelerce evvele,” dizelerinde karşımıza çıkıyor maalesef. Bugüne kadar genelde AMD’ nin Fransız şairlerden ve yukarıda Poe’den etkilendiği söylene dursa da, asıl birçok Türk şairinden esinlenme -etkilenme- durumlarını ortaya koymak daha ilginç olabilir kanısındayım. Cahit Sıtkı Tarancı Türk şairleri arasında belki de en etkilendiği kişidir. Biraz sonra örnekler vereceğim dizeler haricinde, Dıranas, Yazılar eserinde 1937 yılından itibaren çeşitli gazete ve dergilerde şiir ve edebiyat ile ilgili yazılarının toplandığı kitap Cahit Sıtkı Tarancı’ya 18 kez göndermede bulunur. Hatta birinde tam sayfa yazısını ona ayırır. Ona hayranlığını defalarca belirtir. Ama onun şiirleriyle kendi şiirleri arasındaki benzeşme -esinlenme- durumu gözden kaçacak gibi değildir. Bazen aynı imgeyi farklı şiirlerinde bile tekrar görebiliriz Dıranas’da. Bununla ilgili bazı örnekleri sıralayacak olursak; İlk sıradaki örnek Cahit Sıtkı Tarancı’ nın , ikinci sıradaki örnek dize Dıranas’ın dizeleridir ve koyu-italik olarak belirtilmiştir. ** “Bir kadın başlarsa konuşmaya En güzel deniz olur “ Kadın Göğsü şiiri “Dalgalı deniz gibi sarsılıyordu göğsü” İhanet şiiri ** “Gör denizin güzelliğini Hele mehtap da varsa Üstüne at koşturacağım gelir” Peyzaj II şiiri “Şahlanan bir at gibi sürelim denizi” Denizi Özleyen Çoçuklar şiiri ** “Bir hayale dalar her gece Başında gök ürperen bir taç” Sayıklayan Ağaç şiiri “Her akşam karlarla batan bir güneşi Başında ağır bir taç gibi taşıyor” Ağrı/ Elif şiiri ** “Camlar arkasında bekleyen çocuk” Güneşe Aşık Çocuk şiiri “Bekler camların arkasında Soluk uzun yüzlü adamlar” Herşeyin Uzaklaştığı Saat şiiri ** “Ne yapsam gün doğmuyor gönlümce Hangi pencereye koşsam gece” Ölüm şiiri “Hangi kapıyı çalsan kimseler yok” Yalnızlık Macerası şiiri “Baksan bir uzaklık var hangi yana Hangi eşyaya dönsen boş bir ayna” Yaşarken şiiri “Hangi pencereye koşarsan ahretlik” Ağrı şiiri “Hangi su tasına uzanırsam boş Hangi pencereye koşarsan koş” Bitmez Tükenmez Can Sıkıntısı şiiri ** “Kimdir bana gülümseyen yeşillik balkonundan Ancak sen tazelikte gül yakışır pencereme” Serenad şiiri “Yeşil pencerenden bir gül at bana” Serenad şiiri… ***Evet aynı şiir başlığı! ** “Kalmadı ümidin soğuk ve cılız Işığında bereket Ve ölüm, kapımda kişner, sabırsız Bir at oldu nihayet” Şaşırdım Kaldım şiiri “Gelmedi bir gün daha, çalmadı saat Daha uçurmuyor beni kanat Sabırsızlanma, ey kapımdaki at Güneş gözlerini yakıyor” Yaşarken şiiri Yine Cahit Sıtkı’ nın en yakın arkadaşlarından Ziya Osman Saba’yı da boş geçmemiş AMD esinlenme konusunda. “Ah hatırlamadan edebilir miyiz Şu yerle şu gökyüzü Arasında geçen ömrümüzü” Pencereden Bakınca şiiri/ Ziya Osman Saba “Bütün ömrümüz onunla Böyle geçti Toprakla gök arası” Balad/ AMD Orhan Veli, AMD’nin etkilendiği çağdaşlarından olmuştur. Bazı dizelerden bu örnekleri verebiliriz “Eskiler alıyorum Alıp yıldızlar yapıyorum Şiir yapıyorum Şiir yazıp eskiler alıyorum Eskiler verip musikiler alıyorum” Eskiler Alıyıorum/ Orhan Veli “Güzellikler alır satarım gelişim bu Güzellikle yüceltirim insanlığa işim bu” Evreni Sevmek ki/ AMD ** “İki elin kanda olsa gel diyor Telgrafın” Tahattur/ Orhan Veli “İki elin kanda olsa durma tez Yet bu yana! Avarayım, yet yürü” Mektup/ AMD ** “Bir tren sesi duymaya göreyim İki gözüm İki çeşme” Tren Sesi/ Orhan Veli “Bembeyaz gemiler kalkadursun İki göz iki çeşme akadursun” Masal/ AMD Çok az bir benzerlik olsa da Turgut Uyar’ın Ölü Yıkayıcılar” şiirinde “Adın bir/ Avunmadır omuzlarımda ve anlağımda,büyük su” dizesi ile Dıranas’ın “Denizi Özleyen Çocuklar” şiirinde “ Büyük su’ yu özleyen çocuklar; yalınayak/ Koşarlar dalgaların koşuştuğu yere” dizelerinde bir yakınlık hissedilmektedir. Yine Ahmet Kutsi Tecer’in Nerdesin şiirinde “Geceleyin bir ses böler uykumu/ İçim ürpermeyle dolar -nerdesin…” dizelerini hepimiz biliriz. “Sesin nerde kaldı, her günkü sesin / Sesin nerde kaldı? Kar içindesin” dizelerinin yer aldığı AMD’ nin “Kar” şiirinde, benzeşmeleri görmekteyiz. Dranas’ın etkilendiği kişilerden Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Her Şey Yerli Yerinde” şiirinde bu başlık üç kez geçiyor. AMD’nin “Yağmur” şiirinde” Düşünürüz, her şey yerli yerinde” olarak rastlıyoruz. Bu arada Verlaine’ in “Üç Yıl Sonra” şiirinde “Her şey yerli yerinde” dizesi geçmekte. Şiirde etkilenme doğal bir süreçtir. Şair elbette ki gelenekten ya da çağdaşlarından etkilenebilir. Usta çırak ilişkisi diye nitelendirilen birçok örnek verilebilir Türk şiirinde. Bunun yansımalarını görmek çok da rahatsız etmez bizi. Ama şairin hep aynı şairlerden, dizelerde sadece sözcük oyunları yapması ve yeni oluşan şiirde esinlendiği şiiri aşamamış haldeyse her dönem eleştiriyi hak eder. Bazen de suçlanır bu esinlenmeden dolayı!.. Etkileme ve esinlenme gelişerek, üzerine koyularak başka bir şiire ve sese evriliyorsa masumdur ve güzeldir. Hangi dönemde olursa olsun bu vasatlığı, basitliği ve hatta “aşırmayı” gördüğümüz yerde üç maymunu oynamadan durum tespitini ortaya koymalıyız. Şiir tarihimizde, bir avuç şiirini bin kez tahlil edip, birçok psikanalitik boyutunu bile ortaya koyduğumuz anlı şanlı şairlerdeki esinlenme mevzusu çok sıkıcı bir durum olarak görünmektedir. Şiire emek veren, vermek isteyen herkes için çok üzüntü verici bir fotoğraftır ve hiçbir koşulda taviz verilmemesi gereken bir sorunsal olarak karşımızda durmaktadır. Okuma notları Modern Türk Şiirinde Fransız Etkileri, Sel yayınları,2016 Erdal Öz, "Dıranas'la 1962 Yılında", Milliyet Sanal Dergisi, sayı 7, Ağustos 1980. Erdoğan Alkan, "Ahmet Muhip Dıranas ve Fransız Şiiri", Varlık, sayı 1023, Aralık 1992. Harold Bloom, Etkilenme Endişesi, 2008, Metis yayınları Ahmet Muhip Dıranas, Şiirler, Yky , 1999 Ahmet Muhip Dıranas,, Yazılar, Yky, 2000 Cahit Sıtkı Tarancı, Otuz Beş Yaş, Bütün Şiirleri,56. Baskı, Can yayınları, 2017, Mektup Dost dost diye deli derviş gezdiğim, Bir ağladığım, bir güleyazdığım, Adını dağa taşa kazıdığım Benim bir tanem dost, gözümün nuru! Tutmaz elim, topal ayağım uğru, Amansız kara bahtımdan ötürü Kan ter dolandığım yollar gölgesi, Kara ekmeğimin akça mayası, Susayınca çağıldak sular sesi, Ay aydınlığım, gün ışığım, canım, Bayramım, bolluğum, yemişim, yenim Göz yaşımı gözden gizli silenim! Pek garipçe kaldım köyümde ıssız, Otsuz ocaksız, akılsız, ayvazsız. İki elin kanda olsa durma tez Dağ başını duman almadan beri, Eyüp sabrım, eyi düşlerim yoru, Yet bu yana! Avareyim, yet, yürü! Ahmet Muhip Dıranas

mektup şiiri ahmet muhip dıranas